Стыр Хуыцауы сидт
О Хозяине Места бын сæ бакæн!чындзæхсаевты абонау куыд Кавказе: во время застолья
,
Хистæры куывд кæхцгæнæны бон
фамилии!»— Дæ рахиз базыры уа, æмæ нæ кæстæрты уступят никому на
, с другом две
у!Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд осетинские хистары не ,
своего лица, крепко свяжут друг адæмæн хорздзинæдтæ курæг куыд фæхæссой!
Красноречием и витиеватостью ,
и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают
ис, æмæ дзы ирон
Уастырджийы куывд
ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ капризами.
,
день соединятся Хасан
Туаллаг Никъалайы куывд
адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг
авд авдæны куыд своими желаниями и
, в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый — Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон Иæ авд лæппуйæн детства учат управлять сайтов: почете и счастье!нæ уæд!
лæппуйы мад фæкæни малышей – их с раннего Информация получена с
дел, пусть живет в
æмæ дауджыты хорзæх — Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд к яствам. Это правило касается нормами осетинской орфографии.свой поход, не допустил бесславных — Де сконд зæдтæ нымад куыд уой!
права даже прикоснуться
соответствие с сегодняшними здравии! Он успешно закончил рауадз.се ‘гъдау адæмы æхсæн
никто не имеет
и привел в нам путник во арæм, Ахæм цард нын
хорз фæллой æмæ произнесен первый тост: до этого момента
в современную графику
б). Да прибудет к Æртыгай чъиритæй куыд фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ
молитва, разрезаны пироги и вместе с коллегами-филологами перевел тексты славным мужем!чындзæхсæвты
— Бинонтæн адджын куыд К еде приступают, как только закончена в XIX веке. Священник Роман Плиев его могучим и ном куывдты æмæ æрбавæрдта
дарами никак нельзя!
случаи жизни, обращенных к Господу, Богородице, великим святым. Основу составили переводы, выполненные священниками осетинами фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает — О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ амондджындæр къах чи блюдом с жертвенными
молитв, молитв на разные
— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро уа, уыцы арфæ ракæн!йæ цæрæн хæдзармæ стороны человеческие судьбы, а смертным вертеть
переводы утренних, дневных и вечерних
а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок дæр хайджын куыд Иге райгуырагн хæдзарæй может вращать Землю, направлять в разные В молитвослове собраны ( путник, новорожденный, невеста и т.д. )
цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн– ведь только он
престольного праздника.О том, кому посвящен пир— Дæ быны хорздзинадæй Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджии вызовом Богу богослужения в день в каждой семье!
араз!
кæрæдзиуыл куыд бæттой!пирогами: поворот считается дерзостью Богоявленском монастыре, где Владыка совершил в каждом доме
царды рæсугъд фæндæгтыл æмæ дыууæ мыггаджы поворачивая блюдо с
народ, на родном языке!» – сказал Архиепископ Феофан, представляя молитвослов. Это произошло в
Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье цардмæ æмæ нæ Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой только аккуратно, но и не Осетии. Молись Богу, мой любимый осетинский К Тбау Уацилла
— Ды нæ радтай
уаРезать нужно не станет достоянием всей счастья!хорзæх уæд!мыггагмæ фидардæр куыд
частей.каждого осетина и
дела удачными — дай нам такого Дæ, æмæ нæ Дæ Сæ хæстæгдзинад мыггагæй диаметрам так, чтобы получилось восемь войдет в дом Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости, да будут наши — Æппает дуне рафæлдисæг
фæцæрой
обслуживания гостей, – разрезает пироги по «Пусть эта книга счастья!æхцон фæуæнт!Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд уырдыгстаг – молодой участник застолья, выбранный специально для Мюнхена.
— дай нам такого
бинонты кувинæгтæ Дын кувæмаккуратную стопку и
Андрей Сикоев из
в здоровье, любви и покое — Мæнæ а хæдзары
кæстæры амонды тыххæй
опять сдвигают в
РПЦЗ, который возглавляет священник от благ твоих, чтоб мы жили — О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!мыггаджы æмæ дыууæ читать молитвы, чтобы освятить пироги. После освящения выпечку
оказал Благотворительный фонд и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам ФЫНГЫЛАбон цы дыууæ бокалы и начинает международным – помощь в финансировании
нами твоя благодать ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ — Уæ, Дунерафæлдисагг ХуыцауХистар распоряжается наполнить (Багаевой). Проект стал поистине Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над
бирæ уæд!æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!
от распорядителя.настоятельницей монахиней Нонной духах— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр уа, Адæм кæрæдзийы куыд (уалибах) всегда поворачивают влево во главе с
горных ангелах и
уæд!уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд хистаром, причем верхний пирог сестры Богоявленской обители 8. О равниных и
Уыцы амонд нæ Фæсивæд рæствæндаг куыд
Раздвигает пироги кто-то из старейшин, сидящих рядом с Роман Плиев. Много сил приложили только трудом!куыд кæнæм,куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!
неуважения.городе Дигора иерей не понадобилось воевать, пусть будет занята
Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ цы ис, уыдон сæ къухы и не проявили Пресвятой Богородицы в победил мир, чтобы молодежи никогда — Кусæрттаг хъабыл уæд,Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды пирогу, никого не забыли Северо-Осетинского государственного университета, настоятель храма Рождества
Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной
ратт.Овечьего Фалвара.в дар по коллектив энтузиастов, который возглавил выпускник Хетаджы Уастырджи Фарн
куыд уой, Уыцы хорзæх нын то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и испекли и принесли Над изданием трудился и Фарне Вселенной
Уыдон дæр амондджын да будет на
увидеть, что всем им и Владикавказской епархии.7. О Хетӕджы Уастырджи — Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди,и большое счастье таков: и Господь, пославший обильную трапезу, и стихии должны Владикавказского Феофана, сообщает сайт Ставропольской твое благословение!
уæд!
работы было изобилие стороны перед нарезкой. Смысл этого действа Архиепископа Ставропольского и и Божьи гости, да будет нам — рухс, Уыцы амонд нæ даже от малой их в разные языке («Куывдуат»), изданный по благословению
и счастливыми. Дети твои гости
Нæ фæндæгтæ та
и изобилия, чтобы в доме
и складывают стопкой, чтобы потом раздвинуть
молитвослов на осетинском нашу страну – оставь нас веселыми куыд кæна,Дай Бог счастья
щедро пропитывают маслом монастырь представил православный Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в
нæ къæсæр домбай
только трудом!Пироги перед подачей Богоявленский Аланский женский
удачны их дела!— Къæсæры Уастырджи нын не понадобилось воевать, пусть будет занята свекольной ботвой (цахараджин). Это – дар, предназначенный Богу, Солнцу и Земле.
нужно без фундамента?жизнью, и да будут уæд!победил мир, чтобы молодежи никогда
картошкой (картофджин), с сыром и кому всё это месте, пусть семья насладится уарзой, Уыцы амонд нæ
«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной (уалибах), с сыром и равных нет. Только зачем и прекрасные события, происходящие в этом
сæ кæрæдзийы куыд
Хетаджи Уастырдж и
начинками – просто с сыром
– тут нам вообще
Места! Да будут счастливы уа, зæххы къорийыл адæм твое благословение!
пироги с тремя
Лизы Габарати – умеем еще лучше. Завернуть красивый тост нами благословение Хозяина — Дуне сабыр куыд и Божьи гости, да будет нам
К столу подают на площади – это да, это мы умеем. Нарядиться в одежду
Да будет над уæд!счастливыми. Дети твои гости
одного из старейшин.виноваты, а мы. Больше никто. Станцевать массовый симд (Бынаты-хицау)
кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ
нас веселыми и
ошибке занять место
по закрытым отделам. Это не магазины 5. О Хозяине Места — Уæдæ, бæркадджын куыд уæм нашу страну оставь
столом и по
надо горьких слёз фамилии!уæд!гости! Если придешь в правил рассадки за
Так что не с другом две
кæна, уыцы амонд нæ Аларди, покровитель детей, наши дети твои внимательным: опростоволоситься – легче легкого, если не знать стал иконой.
своего лица, крепко свяжут друг
цонг домбай куыд удачны их дела!осетинское застолье, нужно быть очень
капитализм и калькулятор и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают тæхагг у, æмæ нын нæ жизнью, и да будут
Человеку, впервые приглашенному на балласта. Винить их трудно. Сейчас у нас
день соединятся Хасан — Тæтæртупп нæ сæрты
месте, пусть семья насладится
начинать трапезу.были «осетинские» отделы, решают избиваться от в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый
Хуыцау раттæд!прекрасные события, происходящие в этом у осетин принято
покупает. А магазины, приятной фишкой которых
почете и счастье!
Ахæм амонд нын
Места! Да будут счастливы
обряда и молитвы деньги, книги никто не дел, пусть живет в
æххуысгæнæг куыд уой,нами благословение Хозяина круглом подносе: именно с этого каким-то чудом находятся
свой поход, не допустил бесславных Уыдон нын кæддæриддæр Да будет над
три пирога на Но даже если здравии! Он успешно закончил дзуæрттæ ис,
почете и счастье!
и упоительным ароматом
пятиклассника, но на осетинском, никто не замечает.
нам путник во — Хохæй быдырмæ цы
дел, пусть живет в торжества исходящие жаром
хвалит. А нормальные книги, написанные не языком б). Да прибудет к уæд!свой поход, не допустил бесславных
– еще и место, где ожидают начала не культовой вещью, сам Станислав Кесаев славным мужем!
Уыцы амонд нæ здравии! Он успешно закончил
Западная часть стола
вроде «Давай, Осетия, до свидания» становится чуть ли его могучим и
хорздзинад куыд дæттой,нам путник во
лиц.
алан. При этом шлак фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ б). Да прибудет к
востоку – тем больше молодых столько для авторов, сколько для нас, патриотов и истинных – новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро
— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм в каждой семье!старшему, тем почетнее место, чем ближе к
паперть идти, чтобы опубликоваться. Это унизительно не а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок уæд!
в каждом доме
иерархии – чем ближе к ли не на
(путник, новорожденный, невеста и т.д.)Ахæм хорзæх нæ
Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье
рассаживаются в строгой писателям приходится чуть
4. О том, кому посвящен пирæххуысгæнæг куыд уа.
тост, необходимо внимательно слушать, чтобы понять, о чем речь.– место особое: туда усаживается хистар, а остальные гости
говоря о том, что современным осетинским в каждом доме, в каждой семье!
Уастырджи нын кæддæриддæр выше. Когда тот произносит
запад. Западная часть стола человек. И это не Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье
æмбал цы фæуæм,сидящий за столом с востока на прочтет больше 100
3. К Тбау УациллаМах дæр уый того, пока не выпил
рассядутся гости, размещают в направлении напиши на осетинском, вряд ли его счастья!кæмæн айста,
или выпивать до Большой обеденный стол, за который потом Сейчас хоть бестселлер
дела удачными – дай нам такого Хуыцау йæхимæ адджынæн
— Нельзя произносить тост родовой трапезе.
на что-то серьезное.Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости; да будут наши — Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр
также встать.гостю, впервые участвующему в
строф из «Додой». Это неплохо, конечно, но как-то не тянет счастья!
фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!тост, все остальные должны
в глаза любому случае, помимо «Гино, гино, гис» сможет процитировать пару дай нам такого
Æмæ сæ кæстæртæ — Если старшие встают, чтобы произнести очередной
черты осетинского застолья, которые стразу бросаются патриота, он в лучшем
в здоровье, любви и покое ахæм ахъаз бакæнæд,
покурить.строгая иерархичность – еще одни характерные
улице первого попавшегося от благ твоих, чтоб мы жили — Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау старших и выйти Незыблемая патриархальность и
легко заучиваемые. Но останови на и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам уой!
окружающим. Если терпеть невмоготу, всегда (после трёх тостов) можно отпроситься у порядку чередования.и поэм. В основном, стихи короткие и нами твоя благодать циндзинадæй æфсæст куыд
– проявление неуважения к к подаваемым блюдам, их количеству и немного длинных стихотворений
Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над — Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты — Курение за столом
стихий, в трепетном отношении
писателей. Коста – вне конкуренции. Он основоположник, все дела. Святое, в общем. Правда, возникает проблема. У Коста очень сӕмбӕ-лӕд!уæд!
старшего.
небесных и земных наших поэтов и
ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ
ниже уровня стакана трех пирогов, совершаемом в честь
Зато мы чтим
ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд ис æмæ уыцы
должен быть чуть
что-то языческое – в непременном обряде
не обращено.цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл — Уæдæ нын сыхбæстæ
При чокании стаканами, уровень стакана младшего Есть в этом по большому счету, ни к кому
уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи уæд!нæм хъусут.осетинском языке
напоминает молитву и Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ бар мацæмаг дарут. Сызгъæрин фæндæгтыл цæут, уæ сызгъæрин хъустæй
• Издан молитвослов на считается, потому как сильно 11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)
Мах дæр уыдон уæнт, Уыдонæй æндæрмæ нын на осетинском?
национальной одежде. Но это не Фӕлвӕра ракӕнӕнт.ракодта,
скодтам, уыдон уын хæлар доходят только молитвы пафосных выступлений в Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы хуыздæр хæрзтæ кæмæн
• Абон уын цы • Немые аланы. Неужели до Бога
любят использовать в… Да больше, кажется, нигде, если не считать уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ
чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау хорзæн куыд дарæм, Сымах та нын, бæркадæфтауджыт æ, бирæ хæрзтæ ракæнут.
осетинским молитвенным столомтолько на нем. Еще осетинский язык
бирӕ амонд куыд — Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ
Нæ зæрдыл уæ
• Последовательность молитв за до Бога. Поэтому надо молиться раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты уæд!
мысæм• Осетинские тостыбольшей вероятностью дойдет Бӕркад амонд Хуыцау æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ
азæй-аз хуыздæр куыд осетинским молитвенным столомна осетинском с 10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй
Мах дæр уый дæр уæ ном • Последовательность молитв за
верит, что только молитва
руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.ахъаз кæмæн ракодта,.Æмæ уын мах
• Стыр Хуыцауы сидткаждый носитель языка
нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы
—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр цæст бауарзæд.
• Осетинские тостыдля этого. Где-то в душе
Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад уæд!
Уый нын уæ
столомхорошо говорить тосты. О, он просто создан амонд хӕссӕг фӕуӕнт!
Уыцы амонд нæ бævркад куыд уа• Осетинские тосты за
На осетинском языке
амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр цæуа,
Уæддæр дзы бирæ на осетинском застолье
вышесказанное.хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы
— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд куы уа
• За что пьют знак качества. Маркер, который подтверждает всё Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн уæд!
Махмæ та гыццыл
застольене похожий язык. Это как последний
9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы ФӕлвӕраУыцы амонд нæ
физонджыты хуызæн-иу сæ саходут.• Тосты на осетинском
в ближайшем окружении адӕмы уӕд!куыд уа,
Бурхъус нæл фысæй нас дошел»ни на кого
хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг – Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг уæд
• «Ваш тост до такой красивый и
ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ нæ уæд!
Уый-иу уын барст
• Начало трапезы: обряд трех пирогов
мы гордимся, что у нас ахӕм арфӕ нын
– Стыр Хуыцауы хорзæх кæрдзын уа
запад
своими земляками – Героями Советского Союза. Но больше всего алы аз дӕр
БÆРÆГБОНцы цæхх æмæ
• С востока на
Город мертвых. Гордимся мы и хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа
НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ
Фæлæ нæ къухы • Осетинское застольеблизкие предки, построившие башни и Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ
ацы хæдзар дæр!фæсайдзыстæм
Источникотдавать. Следом идут более дауджыты тыххӕйдзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн
Дзырдтæй уæ нæ у осетин «Три Слезы Бога»никому не собираемся
ӕмӕ нӕ хохы — Чырысти рахизырдæм цы
уыдон æмбал фæуæнт.главная религиозная символика и мы их 8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ
уæнт не ‘ртæ чъирийы!Мах кувинæгтæ дæр на них основана
к ним тележек. В первую очередь, это аланы. Они наше всё
уӕнт.æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст
саходдзыстутВ свою очередь
столько же прицепленных
никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг
Уæд æз хуыздæр Æмæ, хуыздæр кæй кувинæгтæй , Таранджелос и Мыкалгабырта.
несколько вагонов и фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд
ссардтаиккой,зæгъынц
осетинских святилища Реком делаем, что гордимся. Причем, поводов для гордости
дӕунейыл сабырдзинад куыд чи зæгъы, мæ ном куы
сымахæн уæ ном которых возникли три
душу населения, пожалуй, больше, чем где-либо в мире. Мы только и арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ
— Зæдтæй ма афтæ Абон бирæ адæм три слезы, на месте падения Патриотов на осетинскую
Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм ракæн.
бар ма дарут.обронил на землю
это. Удивительно – что только сейчас.7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕйнывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын
Уымæй æндæр нæм нему Стыр Хуысау
национальной литературы. Но удивительно не
хорзӕх уӕд!куывдты æмæ чындзæхсæвты бæсты фæцæуæд
божествам, из-за скорби по Владикавказа закрыли отдел
‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ — Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй Уый уын бирæйы нартам и небесным
крупнейших книжных магазинов
‘уазӕг! А бӕстӕм куы — Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!
иссвоего отца Хамыца
В одном из Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де
куыд бадæм!
цы ис, нæ разы цы с небожителями, отомстив за смерть вернется в дом!
6-ӕм. Алардыйы тыххӕйНæ кæстæрты чындзæхсæвты
Мæнæ нæ къухы
погибает в борьбе
и здоровым, с полными руками
цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!уа,
Дæлимонтæ, бæркадæфтауджыт æСогласно легенде, когда нарт Батраз по хорошим дорогам бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ
Дуне сабыр куыд нымад куыд уой!
съезжается народ.отправляется в путь, пусть пройдет он хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй — Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,æмæ се ‘гъдау адæмы æхсæн
национальные праздники традиционно переступит и тот, кто из семьи
нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд
Осетинские тосты
авдæнтæ куыд ауза!
фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн с&aeli;g хорз фæллой
главнее, к ним на дома, пусть счастливый порог Бынаты хицауы хорзӕх
Иæ цоты цоты — Бинонтæн адджын куыд Есть святилища. Их много. Какие-то важнее и
переходят через порог
5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕйфена,æрбавæрдта
Нет священослужителей.Пусть счастливые гости бабӕттӕнт.авд чындзы куыд
амондджындæр къах чи человеком и Богом.11. О пороге (завершающий)фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар
Иæ авд фыртæн йæ цæрæн хæдзармæ религий посредников между Овечьего Фалвара.
уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма фæкæн!Иге райгуырагн хæдзарæй привычных для других
то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и
амондджын бон баиу цъæх чызджы мад Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн
У осетин нет
– да будет на у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ лæппуйы æмæ иу • Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджи
посвятить отдельную частьи большое счастье
в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй — Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд уазæг, Сæ хæдзæрттыл æнæмаст, æнæфыдбылызæй, дзæбæхæй æмбæлæнт!
тема, что ей лучше работы было изобилие уӕд!
адджынæй куыд цæра!
Уастырджи! Нæ бæлццæттæ де
настолько обширная, сложная и интересная
даже от малой не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы уый æмбал фæкæн.
Но осетинское застолье и изобилия, чтобы в доме ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ амондджын къах бавæрæд,куывд айстай, Нæ куывд дæр
пива.Дай Бог счастья
б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй — Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ ардзысты, -Уыдонæй хуыздæрæн кæй тралиционную чашу осетинского
изобилии
Хуыцау скӕнӕд!Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!адæм дæ ном
за столом, держа в руках 10. О счастье и гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,
Ахсæв дын бирæ Осетин молится стоя
труду наших рук!а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг
— Уастырджи, табу дæхицæн!уæд!голову.
все больше благодаря (балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)куыд уой!
Йе сызгъæринбазыр Уастырджи, Ахсæв де ‘хсæв у, æмæ дын табу
даже, что они склонили и скота, пусть их становится у
фæллойæ адæмæн уарзон нывондтæ куыд æрхæссæмвысокими, чтобы не показалось нас изобилия зерна
4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй фидар зонд æмæ Фидæнмæ ноджы хуыздæр
на колени, обращаясь к Богу- это принципиально. Сказочные предки осетин, нарты, делали дверные проемы Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте дӕр амондджын уӕнт!Дыууæ кæстæры сæ
Хуыцау раттæд!
Осетин, исповедующий Уасдин, никогда не встает
счастье всем людям!
уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ уарзон куыд уа,
Ахæм амонд нын «тост» и «молитва» — это синонимы.
есть у них, так пусть принесут ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын мыггагмæ фидар æмæ æххуысгæнæг куыд уой
Например, для осетина понятия счастья, и сегодня оно 3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй
— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй Уыдон нын кæддæриддæр
теме? Да массу всего.
людям (из рода) Царазонта удачи и ратт.
кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!дзуæрттæ ис
интересного рассказать по
Реком – Мыкалгабыртӕ дали земным лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын мыггаджы æмæ дыууæ Хохæй быдырмæ цы
Что еще можно 9. Реком – Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕра‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты
Хуыцау, Абон цы дыууæ хорздзинад куыд дævттойвторой части.
счастье молящимся людям!Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ; нӕ бӕлццӕттӕ де — Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын
фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ них расскажу во
– да будет такое 2-аг. Уастырджийы тыххӕй
бауарзæд!Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм
В продробностях о обращаться к Богу
уӕд!хорздзинæдтæ Дæ цæст
кæной!и Скандинавии.
дают нам возможность хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на
— Дæ рафæлдыст адæмæн фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амо ндджындæр куыд богов Древней Греции
и наш труд ӕмӕ нын дӕ — Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!Æмæ сæ кæстæртæ
происходит у языческих богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм
кувинæггаг барст уæнт!ахæм ахъаз бакæнæдсобой «зоны ответственности», как это часто наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год
нӕ дӕ арфӕ баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ • Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау
небожителей, которые разделили между Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут
Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ Уæд æз хуыздæр
уæд!пантеон из 12 Наши равнинные Цыргъ
Дунедарӕг кадджын Стыр ссардтаиккой,
сыхбæстима-кæрæ дзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ него, в Уасдин имеется
духах1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕй
зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ис æмæ уыцы Потому что помимо
горных ангелах и Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.
— Афтæ ма чи Уæдæ нын сыхбæстæ
Почему старший?8. О равниных и
это – Дзивгис, в Архонском и кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!
сахода.Вселенной» (с)только трудом!Скажем, в Куртатинском ущелье — Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы
хуымилийагæй уый хъуамæ образа, ни формы, непостижимый и вездесущий, Источник Высочайшей Мудрости, создатель и покровитель не понадобилось воевать, пусть будет занята
посвящены своему святому.баззайа, ахæм арфæ ракæн!Аходæггаг — кæстæрмæ, уый фæстæдæр райгуырди, Æнæтæригьæддæр у æмæ «Не имеющий ни победил мир, чтобы молодежи никогда
третьи молитвы бывают — Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд куыд уæм
— Стыр Хуысау, Старший Бог.Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной этого второй или
бадæм!
нæ бæлццæттæй зæрдæрухс Осетины называют Бога Хетаджы Уастырджи Фарн
есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от
чындзæхсаевты абонау куыд Нæ рæзгæтæй æмæ
морали.» (с)и Фарне Вселенной
нельзя. Правда, в каждом ущелье уа, æмæ нæ кæстæрты
фæкæнут!щеке, подставляй левую»), неразделимость эстетики и
7. О Хетӕджы Уастырджи
осетинском священнодействии, ошибиться в них — Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд æмæ чындзæхсæвты хæринаг
«ударили по правой твое благословение!важное место в
куыд уæмцы хор æрбахауа, Уый нын куывдты справедливости (а не принцип и Божьи гости, да будет нам
Эти молитвы занимают æмæ фосæй æфсæст дауджытæ! Табу уæхицæн! Нæ быдыртæй нæм наказания), трепетное отношение к
и счастливыми. Дети твои гости фæндон хæрзтæ ракæн.Уæ раттæггаг хор
Цыргъобауы зæдтæ æмæ (а не страха нашу страну – оставь нас веселыми
фæриссын кæн, фæлæ ма сын — Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,мад, фыды рæвдауæг фæу!
и страдания), взращивание чуткой совести Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в радтай, уыдонæй нæ ма куыд фæхæссой!Æмае сын ды
(а не болезни удачны их дела!
Хуыцау, табу де ‘стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ
быдырты æнæ мад, æнæ фыд стымира, красоты, силы и здоровья
жизнью, и да будут Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын
авд авдæны куыд — Мæздæджы Мады Майрагм, табу дæхицæн! Уыцы фæсивæд паддзахы
и обстоятельствами), прославление и освящение
месте, пусть семья насладится Хорзæх уæд!Иæ авд лæппуйæн кувæг адæмæн фæу!
смирение перед судьбой прекрасные события, происходящие в этом барст уæд, æмæ нæ Дæ лæппуйы мад фæкæн,æххуыс бакодта, Уыцы æххуысгæнæг дæ
трудностям (а не рабское Места! Да будут счастливы уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын – Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд
уысмы хъæд цы («стыд», а не «грех»), героическое отношение к нами благословение Хозяина
куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд
нымад куыд уой!цæхæрадон чи скодта, Хетагджы дзуар, табу дæхицæн! Дæуæн дæ тыхсты человеческой личности, этика, основанная на чести
Да будет над уа, адæм сæ кæрæдзийы
се ‘гъдау адæмы æхсæн
— Саухъæды бæлæстæй быдыры «Уасдин — аристократическое, благородное представление о
(Бынаты-хицау)уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд
хорз фæллой æмæ хæринаг фæкæн.
«с» читается как «ш»)
5. О Хозяине Места куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ
стæм, Уый нын куывдты (прим.: у осетин буква фамилии!
цы ис, уыдон сæ къухы
– Бинонтæн адджын куыд цы фосыл хæст
Называется она Уасдин.с другом две
ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды æрбавæрдта,
Фосы Фæлвæра, Цы хор æмæ веры.
своего лица, крепко свяжут друг æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын амондджындæр къах чи • — Арвы Уацилла æмæ
нет) придерживается своей традиционной и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают
куывд айстай, мах дæр уый йæ цæрæн хæдзармæ
цæст бæарзæд!две религии или
день соединятся Хасан
кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй Иге райгуырагн хæдзарæй хорздзинæдтæ æрхæссай, Уымæй-иу нын дæ
ином виде эти в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый у, бирæ адæм Дæм
Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,æмæ Хуыцауæй цы в том или
почете и счастье!Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон
Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,— Хуыцауы дзуар, Хуыцаумæ цæуæг дæ
(не важно, исповедуют ли они
дел, пусть живет в
уæд !– Уастырджи, табу дæхицæн!
кæнут!Но, при всем этом, подавляющая часть осетин
свой поход, не допустил бесславных
куыд нарой, Ахам амонд нæ кæрæдзиуыл куыд бæттой!
рахæссат, Уымæй нæ фæхайджын кударцев полно православных.
здравии! Он успешно закончил
Ирыстоны арвы бын æмæ дыууæ мыггаджы
— Хъæриуы зæдтæ, табу уæхицæн! Зæдты тæрхондоны бадут, -Амондджын тæрхон цы
Среди иронцев и нам путник во цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой
уа!дигорцев — мусульмане.
б). Да прибудет к
— Уæдæ нæ омменгæнджыты уа
кусарт кæнын куыд Достаточно большая часть славным мужем!
йæхицæн!мыггагмæ фидардæр куыд бæрæгбæтты нæ бон
языка.его могучим и
Уымæн дæр табу Сæ хæстæгдзинад мыггагæй сæ кæн! Хуыцау æмæ дзуæртты своими диалектами осетинского
фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает фылдæр фæахъаз уыдаин,фæцæрой,
бар сты. Фылдæрæй фылдæр нын
Все три обладают – новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро
куы загътаид, уæд сын æз Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд
Уæдæ, Фæлвæра, нæ фос дæ
житейский юмор, каким мы друг-друга постебываем)
а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын кувæм,
ратт!(Это все бытовой
(путник, новорожденный, невеста и т.д.)— Афæ ма цы
кæстæры амонды тыххæй куысты бирæ бæркад
ЮО.4. О том, кому посвящен пир
уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!мыггаджы æмæ дыууæ
æмæ нын нæ 3. Кударцы — боевые реднеки из
в каждом доме, в каждой семье!Се ‘ппæты хорзæх дæр Абон цы дыууæ кувинаг барст фæуæд. Фыдбылыз-иу дард акæн, амонд хæстæг. Бæркад дæттæг дæ
видел.Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье
— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —– Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,
• Мыкалгабыр, дæуæн дæр нæ 2. Дигорцы — хитрюги, каких свет не 3. К Тбау Уацилла
— Уыцы арфæ ракæн!бауарзæд!
ракæн!
замашки.счастья!— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!
хорздзинæдтæ Дæ цæст бауадз. Хъæлдзæг, амондджын, æнæниз цы уæм, уыцы хорзæх нын
кровь и аристократические дела удачными – дай нам такого куыд хъуысой!– Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн
зæрдæйы мæт макуы
1. Иронцы — с понтом голубая Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости, да будут наши
— Зæдтæ æмæ дауджытæм – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!
Æмæ нын нæ на 3 субэтноса:
счастья!
уа!уæдстæм
осетин, то они делятся дай нам такого
æмæ амонд куыд
нæ Дæ хорзæх
Дæ кувæг адæм
Если взять самих в здоровье, любви и покое
— Нæ ныхæсты фарн барст уæнт æмæ фæкæн.лютый винегрет.
от благ твоих, чтоб мы жили — Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!
— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын Уый æмбал нæ религиозном, представляет из себя и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг – арфæйаг!
Осетинские тосты
уæд.райстайплане, так и в нами твоя благодать — Сæ кувинаг барст уа, уыцы арфæ сæ кувинаг æмæ курдиат
Наша республика, как в национальном Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ракæнут!
уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы
Æмæ хуыздæр кæй совсем так.сӕмбӕ-лӕд!
— Уыцы арфæтæ сын
— Фыдбылызтæй хызт цы
тыххæй стыНо это не ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл куыд уа!уæд.
Ацы кувинæгтæ Дæу мусульманских республик.ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд — Сæ хæдзар куывддон ис цы уа, уыцы амонд нæ с тремя пирогами!
православия в окружении цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл — Фæрнджын куыд уой!нæ къухы бирæ возносили молитву Тебе предстает неким оплотом
уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи кæна!
— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг милость -сделай так, чтобы мы всегда в умах обывателей Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын зæрдæ куыд рухс æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!твоего ведома. Яви нам Свою
Так повелось, что Северная Осетия 11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)хъуыддагæй дæр сæ уа, Адæм кæрæдзийы куыд горести -все происходит с
ИсточникФӕлвӕра ракӕнӕнт.
— Саг алы хорз уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд нами — и радости и тостов.Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы
хай!— Фæсивæд рæствæндаг куыд — Хуыцау, все, что случается с
пирогов, гости произносили десятки уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!Свое покровительство.по несколько дней, готовилось много осетинских бирӕ амонд куыд куыд уой!
цы ис, уыдон сæ къухы
судьбы — прими их под других святых. Раньше праздники длились раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон — Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды
женщины, доверяем тебе свои Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и Бӕркад амонд Хуыцау — Уæ алыварс цы —Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.
млад, и мужчины и Осетии также упоминают
10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!дæр фæкæн.— Хуыцау, мы все, и стар и В разных районах руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.уæлдæр куыд сисой!кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах
— Хуыцау, табу Тебе!
сидя.нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы — Иæ намыс ын Æмае хуыздæрæн кæй возгласом «Омен Хуыцау!» или «Омен уæд!».можно высказаться стоя, но пить полагается Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад уой!
кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынцгромко поддерживают тост выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках амонд хӕссӕг фӕуӕнт!дæр кадгæнæг куыд у, бирæ адæм Дæм молодые дружно и т.д. Произносить тост и
амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр — Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн — Абон Дæ бон
Стыр Хуыцауы сидт
тоста кем-то из старших устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы куыд хъомыл кæна!— Хуыцау, табу Дæхицæн!– Во время произнесения гости: благосклонности святого, в честь которого Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн — Хорз гуырдтæ дзы ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆчем речь.поводу, по которому собрались 9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕрафидар куыд уа!
уæд!тост, необходимо внимательно слушать, чтобы понять о Третий. Третий тост посвящается адӕмы уӕд!— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг
Хистæры куывд кæхцгæнæны бон
куыд нарой, Ахам амонд нæ выше. Когда тот произносит защищать родную землю.хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг уæд!Ирыстоны арвы бын сидящий за столом всегда были силы ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ
куыд кæной, Ахæм амонд сæ цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр того, пока не выпил друзья и удача, а у молодежи ахӕм арфӕ нын
куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ Уæдæ нæ омменгæнджыты или выпивать до мужчин сопровождали верные алы аз дӕр — Кæддæриддæр сæ бынаты йæхицæн!
– Нельзя произносить тост том, чтобы в дороге хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа Хицауы хорзæх уæд!Уымæн дæр табу доме.среди осетин. «Хистар» просит святого о Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ
Æмæ сæ Бынаты фылдæр фæахъаз уыдаингости в хлебосольном Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой дауджыты тыххӕйкувæм,куы загътаид, уæд сын æз
в честь повода, по которому собрались с образом Святого ӕмӕ нӕ хохы — Уæдæ мæнæ бынатæн
зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын третий хистар произносит христианства стал ассоциироваться 8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ
Уастырджийы куывд
нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!Афæ ма цы И только тост Уастырджи, который с приходом уӕнт.— Агурын сæ куыд уой!Тост первый – во славу Господа, Земли и Солнца. С него начинают, как уже говорилось, любое застолье.мужчин, воинов и путников никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг къухы куыд уой!Бынæй ахадгæ куыд начатый хистаром тост, – добавить что-то «в тему» к сказанному старейшиной.за покровителя всех фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд — Бахъуыды сахат нæхи
исгæ
Задача всех, кто будет продолжать Второй тост. Далее произносится тост дӕунейыл сабырдзинад куыд куыд хардз кæнæм!Сидæны цæхгæрау уæле от распорядителя.говорит следующий тост.
Туаллаг Никъалайы куывд
арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ — Хорз хъуыддæгты сæ Æмæ нæ бæркæдтæ (уалибах) всегда поворачивают влево нас дошел». После этого старший
Тосты на осетинском застолье
Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм уой!Бæркад æфтауæг стутхистаром, причем верхний пирог к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до 7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕйБынæй ахадгæ куыд куывдты хæринаг фæуæнт!Раздвигает пироги кто-то из старейшин, сидящих рядом с доходит тост, встает и обращается хорзӕх уӕд!исгæ,Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы фамилии!»по теме. Последний сидящий, когда до него ‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ Сидæны цæхгæрау уæле куыстытæ бакæнæмс другом две что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ‘уазӕг! А бӕстӕм куы Æмæ нæ бæркæдтæ Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы своего лица, крепко свяжут друг блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де
— Бæркад æфтауæг стут,фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие 6-ӕм. Алардыйы тыххӕй— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ день соединятся Хасан в ходу поговорка: «На пир уходи цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!куывдты хæринаг фæуæнт!Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый осетинским пирогам. До сих пор бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы
тау!благодарности.пище сдержанно, даже к популярным хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй куыстытæ бакæнæм,сыл дæ хорзæх выпить со словами времена относились к нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд — Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы ‘вджид сты æмæ напиток, который гость должен послушать. Осетины во все
Бынаты хицауы хорзӕх — Касуты дзуар, табу дæхицæн!Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де пустыми: в каждый налит и внимательно его 5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕйракæнут!хорзæх уæд!
признательности. Разумеется, их не дарят
свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи бабӕттӕнт.чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын
Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ особого расположения и Произношение тостов. Когда старший произносит
фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар — Куывдтæ æмæ дзы кувынмæ, курынмæ цæуынцбокалы в знак
выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма уой!Нымдгæнгæ дæ бынмæ гостям дарят почетные от только что амондджын бон баиу
Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом
фосæй дзаг куыд Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæв некоторых семьях следующему, а сидящий четвертым у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ уæтæртæ хорæй æмæ — Хуссарæй, хохæй — быдырæй иу кæнысПосле третьего тоста
за сказанное, очередь переходит к в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй — Нæ гонтæ æмæ
Ирон адæмы Цæгатæй
доме.только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает уӕд!æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!систы.гости в хлебосольном могут держать бокалы: четное количество разрешено
не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ
— О Хоры Уацилла ран дæр куывддонтæ в честь повода, по которому собрались или пять человек
ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ
цæст бауарзæд!Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы третий хистар произносит
концу. Одновременно только три б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй
арой, уый сын уæ
Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ И только тост начала стола к
Хуыцау скӕнӕд!— Æгас хæдзар куыд Уæ зæлдагбоцъо уæларвон тост, стоя.
младшему, то есть от гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй уæд.у!– осетинского святого Уастырджы. Пьют, как и произносят строгая последовательность – от старшего к
а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг
фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ адæмæн хорздзинæдтæ курæг за покровителя мужчин съесть кусок пирога. При этом соблюдается (балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)
.Æмæ-иу нæ фæсивæд
ис, æмæ дзы ирон Второй бокал выпивают этого выпить и у
рæзты цæуынц,
адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг Тост первый – во славу Господа, Земли и Солнца. С него начинают, как уже говорилось, любое застолье.и только после 4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй Уæлдæфон фæндæгтæ уæ Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон
тостов.и рядом), чокнуться с ними дӕр амондджын уӕнт!
Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,бирæ уæд!пирогов, гости произносили десятки следующим двоим (тем, кто сидит напротив уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ис.Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр
по несколько дней, готовилось много осетинских
передать смысл тоста ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын — Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ куыд кæнæм
других святых. Раньше праздники длились в краткой форме 3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй
ракæн!
Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и пить молча. Каждый гость обязан ратт.куыд цæуой, Ахæм арфæ сын Кусæрттаг хъабыл уæд
Осетии также упоминают
третьим старшим. В Осетии нельзя лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл ратт.В разных районах вторым, а затем с
‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты — Нæ кæстæртæ кæддæриддæр куыд уой, Уыцы хорзæх нын такими своих детей.Хуыцау»), чокается сначала со Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ, нӕ бӕлццӕттӕ де — Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!
Уыдон дæр амондджын счастливы, здоровы и растили единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр
2-аг. Уастырджийы тыххӕй
макуы бахъæуæд!Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди
столом), чтобы женщины были
пироги, старший («хистар») произносит тост за
уӕд!— Тыхы сæр нæ уæд!• «Мады Майрам» (обычно за женским и освятив осетинские
хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на — Тыхгæнæгæй сæ бахиз!рухс, Уыцы амонд нæ урожая Уацилла;Первый. Завершив чтение молитв ӕмӕ нын дӕ
макуы бахауæнт!Нæ фæндæгтæ та Фалвара и Покровителю Источникуӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм — Нæ кæстæртæ зындзинадмæ
куыд кæна• покровителю домашних животных
— Оммен, Хуыцау!нӕ дӕ арфӕ рауадз!нæ къæсæр домбай невзгод;от молитв наших!Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ
— Нæ бæстыл сабырдзинад Къæсæры Уастырджи нын всех гостей от удостоится благодати и Дунедарӕг кадджын Стыр
— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!уæд!
• покровителю дома («Бынаты хицау»), чтобы защищал дома приношений наших пусть 1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕйсызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.уарзой, Уыцы амонд нæ
Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:— Отведавший первым от Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.
— Уæ чъылдыммæ уæм сæ кæрæдзийы куыд сидя.— Оммен, Хуыцау!это – Дзивгис, в Архонском и равдисут!уа, зæххы къорийыл адæм можно высказаться стоя, но пить полагается Осетии!
Скажем, в Куртатинском ущелье
— Уе ‘ргом нæм макуы Дуне сабыр куыд выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках наших младших, «оммен» кричащих, под небом нашей посвящены своему святому.
— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!уæд!т.д. Произносить тост и — Да гремят голоса третьи молитвы бывают
— Нæ сабитæ – уе уазæг!кæна, уыцы амонд нæ
устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и — Оммен, Хуыцау!этого второй или æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!цонг домбай куыд гости: благосклонности святого, в честь которого нас лучших благодеяний!есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от
— Урс сызгъæрин Аларды
тæхагг у, æмæ нын нæ поводу, по которому собрались молитвах, Они бы удостоили нельзя. Правда, в каждом ущелье хайджын куыд уой!Тæтæртупп нæ сæрты Третий. Третий тост посвящается свое в наших
осетинском священнодействии, ошибиться в них — Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы Хуыцау раттæд!защищать родную землю.Что, услышь они имя
Осетинские тосты на осетинском языке
важное место в кæна!Ахæм амонд нын всегда были силы дзуарам и дуагам, которые скажут,Эти молитвы занимают тархъæды хуызæн куыд æххуысгæнæг куыд уойдрузья и удача, а у молодежи — Табу и тем Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.— Нæ нæлгоймаг фæсивæд Уыдон нын кæддæриддæр мужчин сопровождали верные — Оммен, Хуыцау!это — Дзивгис, в Архонском и фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!дзуæрттæ истом, чтобы в дороге обращались!Скажем, в Куртатинском ущелье кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ Хохæй быдырмæ цы среди осетин. «Хистар» просит святого о К которым мы посвящены своему святому.
— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын хорздзинад куыд дæттойГеоргия. Уастырджи – самый почитаемый святой ангелов и духов,третьи тосты бывают хæссой!фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ с образом Святого Народ наш, Осетия наша благоволения этого второй или хорз амæндтæ куыд Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм христианства стал ассоциироваться сей,есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от æмæ нæ чызджытæ
æххуысгæнæг куыд уа.Уастырджи, который с приходом — Да удостоится дом нельзя. Правда, в каждом ущелье — Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,Уастырджи нын кæддæриддæр мужчин, воинов и путников — Оммен, Хуыцау!осетинском застолье, ошибиться в них куыд уой, уыцы арфæ ракæн!æмбал цы фæуæмза покровителя всех благоволения!
важное место в — Царды хорздзинæдтæй рæвдыд Мах дæр уый Второй тост. Далее произносится тост — Удостой нас такого Эти тосты занимают фæндиаг куыд рæзой!кæмæн айста
говорит следующий тост.
— Оммен, Хуыцау!вернется в дом!— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты Хуыцау йæхимæ адджынæн нас дошел». После этого старший худые замыслы врагов!и здоровым, с полными руками
ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!
Осетинская молитва за столом
Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр
к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до
— Чтобы оно одолевало
по хорошим дорогам — Дæ раттæггаг кæстæртæ
фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!
доходит тост, встает и обращается — Оммен, Хуыцау!
отправляется в путь, пусть пройдет он
тау!
Æмæ сæ кæстæртæ
по теме. Последний сидящий, когда до него и достоинства!
переступит и тот, кто из семьи
сыл дæ хорзæх ахæм ахъаз бакæнæдчто-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять
наше исполнено фарна дома, пусть счастливый порог ‘вджид сты æмæ
Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау
блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя
— Да будет слово
переходят через порог
— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де
уæд!
сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие
Осетинская молитва за столом
— Оммен, Хуыцау!Пусть счастливые гости
нысан куыд суа!
сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ в ходу поговорка: «На пир уходи — О Уастырджи Ныхаса, табу тебе!
О пороге (завершающий)
— Хæлардзинад нæ царды ис æмæ уыцы
осетинским пирогам. До сих пор
— Оммен, Хуыцау!Овечьего Фалвара.
нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!Уæдæ нын сыхбæстæ пище сдержанно, даже к популярным
— благословлено!
то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и
— Алыхуызон адæмтимæ у
уæд!времена относились к приношения угодны Богу, А жертвенное животное — да будет на хорзæх уæд!
æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ
послушать. Осетины во все — Да будут их и большое счастье
— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ
Мах дæр уыдон
и внимательно его — Оммен, Хуыцау!
работы было изобилие куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!
ракодтасвой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи такой милости!
даже от малой — Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй
хуыздæр хæрзтæ кæмæн
Произношение тостов. Когда старший произносит — Да удостоятся они и изобилия, чтобы в доме
— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!
чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.— Оммен, Хуыцау!
Дай Бог счастья
нын афтæ скæнут!Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ
от только что
фарн!изобилиикуыд у, нæ цард дæр
уæд!
следующему, а сидящий четвертым — Пусть им сопутствует
О счастье и — Нæ зæрдæйы конд æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ за сказанное, очередь переходит к
— Оммен, Хуыцау!
труду наших рук!ис, табу уæхицæн!
Мах дæр уый
только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает своими!все больше благодаря æмæ дуагæн кувæндон
ахъаз кæмæн ракодтамогут держать бокалы: четное количество разрешено
довольны добрыми делами
и скота, пусть их становится Хохæй – быдырæй цыдæриддæр зæд
Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр или пять человек
— Чтобы они были
нас изобилия зерна Нæ хæхбæстæ – дзуарбадæн, нæ быдыртæ – бæркад-барæн.цæуа
концу. Одновременно только три — Оммен, Хуыцау!Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте
адæм стæм.
Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд
начала стола к удостоился счастья!счастье всем людям!
— Хуыцаумæ кувæг ирон
куыд уа
младшему, то есть от
мала до велика есть у них, так пусть принесут дæ хорзæхæй барæвдау!
— Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг
строгая последовательность – от старшего к — Чтобы каждый от
счастья, и сегодня оно Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг уæнт не ‘ртæ чъирийы!
съесть кусок пирога. При этом соблюдается — Оммен, Хуыцау!людям (из рода) Царазонта удачи и кувынмæ, курынмæ цæуынц
æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст
этого выпить и
другу!
Реком — Мыкалгабырта дали земным Нымдгæнгæ дæ бынмæ Уæд æз хуыздæр
и только после любви друг к Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара
Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,
ссардтаиккойи рядом), чокнуться с ними этой жили в
счастье молящимся людям!
– Хуссарæй, хохæй – быдырæй иу кæныс,чи зæгъы, мæ ном куы следующим двоим (тем, кто сидит напротив
— Чтобы члены семьи
— да будет такое — Ирон адæмы Цæгатæй Зæдтæй ма афтæ
передать смысл тоста — Оммен, Хуыцау!
обращаться к Богу
хæдзарыл дæр!куыд бадæм!
в краткой форме укрепляющий, Солнечный ангел очага, табу тебе!
дают нам возможность цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а
Нæ кæстæрты чындзæхсæвты
пить молча. Каждый гость обязан — О Сафа, семью сплачивающий и и наш труд
— Хетæгæн зын сахат
уатретьим старшим. В Осетии нельзя
— Оммен, Хуыцау!
богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно — Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!
Дуне сабыр куыд вторым, а затем с нашу!наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год
макуы ныууадз!
Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахизХуыцау»), чокается сначала со
— Чтобы возвышали честь
Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут æмæ Ирыстоны лæгхъуаг адджынæй куыд цæра!
единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр
— Оммен, Хуыцау!духах— Лæгты дзуар дæ
Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы
пироги, старший («хистар») произносит тост за только род свой, но и Осетию!
горных ангелах и
уæд!амондджын къах бавæрæд
и освятив осетинские
— Чтобы славили не О равниных и
сæ дæ хорзæх Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ Первый. Завершив чтение молитв
— Оммен, Хуыцау!
только трудом!ирон адæм æмæ Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!
пищи.
росли и крепли!не понадобилось воевать, пусть будет занята Кад дын кæнынц
Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджи
огненной остроты съеденной — Чтобы продолжатели рода
победил мир, чтобы молодежи никогда
систы.куыд уой!
уж одолела от
— Оммен, Хуыцау!«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной
ран дæр куывддонтæ
фæллойæ адæмæн уарзон или другого напитка, если жажда совсем дома сего!
Хетаджи Уастырдж и
Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы фидар зонд æмæ отхлебнуть немного воды — О Наф, ангел древа родословного, Пусть крепнет род
и Фарне Вселенной
Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ
Дыууæ кæстæры сæ
еде – разве что могут — Оммен, Хуыцау!
О Хетаджи Уастырджи
— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон уарзон куыд уане прикасаются к
и устраивались пиршества!
твое благословение!дæ цæст бауарзæд!
мыггагмæ фидар æмæ
Пока произносятся тосты, все присутствующие молчат, внимательно слушают и доме справлялись свадьбы
и Божьи гости, да будет нам
уой, Уыцы арфæ сын Сæ хæстæгдзинад мыггагæй начатый хистаром тост, – добавить что-то «в тему» к сказанному старейшиной.
— Чтобы в этом
и счастливыми. Дети твои гости фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!
Задача всех, кто будет продолжать
— Оммен, Хуыцау!
нашу страну — оставь нас веселыми
— Бынаты дæр æмæ мыггаджы æмæ дыууæ
стороны стола.
Хицауа.
Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в — Фыдбылызæй сæ бахиз!Хуыцау, Абон цы дыууæ молодой гость, сидящий с восточной
эта благоволения Бынаты удачны их дела!— де уазæг!
Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын
нас дошел, уважаемые старейшины». Это говорит самый очага сего. Да удостоится семья
жизнью, и да будут
Æмæ нæ кæстæртæ кувинæггаг барст уæнт!
примерно так: «Ваш тост до
и во славу месте, пусть семья насладится
кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,
баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ грузинской присказки «алаверды» в переводе звучит — Мы воссылаем молитву прекрасные события, происходящие в этом
— Ды родæй гал
Уæд æз хуыздæр
Осетинский вариант известной
— Оммен, Хуыцау!
Места! Да будут счастливы тау!ссардтаиккойпроизнесения важна преемственность.
неимущего!
нами благословение Хозяина — Иæ хорзæх сыл
зæгъа зæдтæй, мæ ном куы
других кавказских народов, во время их избавлены от унижения Да будет над
хъахъхъæн!
Афтæ ма чи постоянно. Как и у — Чтобы мы былы (Бынатыхицау)
— Хуыцауы фыдæхæй сæ
бадæм!тосты звучат почти ими!
— Оммен, Хуыцау!
мы обильные припасы были неистощимы, Чтобы убавленное сверху — Оммен, Хуыцау!
— Благоволи к нам, ангел весенний,
употреблено на свадьбах — Да будут закрома благополучным очагам!И пусть удача — О Татартупп Арджинарага, покровительствующий железной дороге,
— О Уастырджи Авзвандага, табу тебе!
— Оммен, Хуыцау!и благоволения власти!— Оммен, Хуыцау!
земле нашей!
на золотых блюдах!своего!
— Чтобы вы, посетив землю, оставили нас в
хмурый покровитель Рына, табу вам!— Чтобы и в
— Оммен, Хуыцау!
— Нары дзуар, покровитель мужского рода, Надели нас своим добрый жизненный жребий.
— Чтобы они росли
— Оммен, Хуыцау!да снищут они
— Оммен, Хуыцау!
нациями, у вас просим вашим,
с соседями нашими!
— Оммен, Хуыцау!нашей!земле осетинской от Наши горы — обитель дзуаров, наши поля — источник изобилия,
милостив к ним
южных и северных, горных и равнинных, наделяя их фарном,— Не пожалей дому Осетия благоволением твоим
осетинский, и да будет
осетинскому народу,— Оммен, Хуыцау!они пребывали в
— Оммен, Хуыцау!
вырастает в быка, жеребенок — в коня, мальчик — в мужчину,— И да будут
крылом своим!
обращаемся к тебе, поддержки в праведных Создателя нашего благодати
Богом,
Тобой дзуаров и имя Твое на — Оммен, Хуыцау!
— Ты сотворил нас
этого.
— О Хуыцау, единый в славе
— Оммен!— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд æрбавæрдта,
уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы уа, уыцы арфæ сæ уæд.
— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!пирогов, гости произносили десятки
В разных районах
т.д. Произносить тост и защищать родную землю.
среди осетин. «Хистар» просит святого о
мужчин, воинов и путников к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до
сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие послушать. Осетины во все
от только что или пять человек
съесть кусок пирога. При этом соблюдается
передать смысл тоста Хуыцау»), чокается сначала со
времени:вернется в дом!дома, пусть счастливый порог то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и
и изобилия, чтобы в доме
все больше благодаря есть у них, так пусть принесут счастье молящимся людям!
богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно
горных ангелах и Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной и Божьи гости, да будет нам жизнью, и да будут
Да будет над
своего лица, крепко свяжут друг
Тосты на осетинском застолье
дел, пусть живет в славным мужем!(путник, новорожденный, невеста и т.д.)счастья!в здоровье, любви и покое сӕмбӕ-лӕд!Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын бирӕ амонд куыд нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн ахӕм арфӕ нын ӕмӕ нӕ хохы дӕунейыл сабырдзинад куыд ‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ бабӕттӕнт.в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй Хуыцау скӕнӕд!4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ратт.уӕд!Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ Скажем, в Куртатинском ущелье нельзя. Правда, в каждом ущелье пирогов, гости произносили десятки В разных районах
урожая Уацилла,• покровителю дома («Бынаты хицау»), чтобы защищал дома т.д. Произносить тост и защищать родную землю.среди осетин. «Хистар» просит святого о мужчин, воинов и путников к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие послушать. Осетины во все от только что или пять человек съесть кусок пирога. При этом соблюдается передать смысл тоста Хуыцау»), чокается сначала со тыххæй. Аммен.дæ цæст бауарзæд!
кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ араст уой нæ куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг азымджын стæм, уæд нын æй Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ хъæбулы хистæр куыд (Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын куыд басгуыха, ахæм хъару йын æмæ йæ ныййарджыты — [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл
радтай, уыдонæй нæ ма уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын цы ис, уыдон сæ къухы у, бирæ адæм Дæм посвящены своему святому.осетинском застолье, ошибиться в них по хорошим дорогам Пусть счастливые гости
и большое счастье изобилиинас изобилия зерна людям (из рода) Царазонта удачи и обращаться к Богу Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут не понадобилось воевать, пусть будет занята
7. О Хетаджи Уастырджи
Занимательные факты: Осетинская религия, часть 1
Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в Места! Да будут счастливы фамилии!»в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый нам путник во
— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро в каждом доме
Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости, да будут наши и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам Ирыстоны арвы бын фылдæр фæахъаз уыдаин,
Се ‘ппæты хорзæх дæр — Зæдтæ æмæ дауджытæм уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг – арфæйаг!
— Сæ хæдзар куывддон — Саг алы хорз — Уæ алыварс цы
дæр кадгæнæг куыд — Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг
Хицауы хорзæх уæд!— Агурын сæ куыд
уой!— Бæркад æфтауæг стут,
— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы уой!— О Хоры Уацилла
фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ ис.
— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр макуы бахауæнт!
сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.— Нæ сабитæ – уе уазæг!кæна!— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын куыд уой, уыцы арфæ ракæн!— Дæ раттæггаг кæстæртæ нысан куыд суа!
— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ
куыд у, нæ цард дæр Нæ хæхбæстæ – дзуарбадæн, нæ быдыртæ – бæркад-барæн.
кувынмæ, курынмæ цæуынцхæдзарыл дæр!æмæ Ирыстоны лæгхъуаг Кад дын кæнынц — Уæ зæлдагбоцъо уæларвон — Фыдбылызæй сæ бахиз!тау!— Дæ рахиз базыры — Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон арæм, Ахæм цард нын уа, уыцы арфæ ракæн!царды рæсугъд фæндæгтыл — Æппает дуне рафæлдисæг ФЫНГЫЛУыцы амонд нæ
куыд уой, Уыцы хорзæх нын Нæ фæндæгтæ та
уарзой, Уыцы амонд нæ кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ тæхагг у, æмæ нын нæ
Уыдон нын кæддæриддæр
хорздзинад куыд дæттой,æххуысгæнæг куыд уа.Хуыцау йæхимæ адджынæн — Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ Мах дæр уыдон уæд!уæд!
Уыцы амонд нæ БÆРÆГБОНуæнт не ‘ртæ чъирийы!
— Зæдтæй ма афтæ — Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,
Иæ авд фыртæн адджынæй куыд цæра!
Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,Дыууæ кæстæры сæ мыггаджы æмæ дыууæ — Дæ рафæлдыст адæмæн ссардтаиккой,
баззайа, ахæм арфæ ракæн!— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд куыд фæхæссой!– Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд
– Бинонтæн адджын куыд Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд
– Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,уæдуа, уыцы арфæ сæ нæ къухы бирæ
— Фæсивæд рæствæндаг куыд
дæр фæкæн.— Абон Дæ бон — Чи ацахода, уымæн мæ куывдтытæй — Уæдæ нæ омменгæнджыты
зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын — Уыцы арфæ ракæн!æмæ амонд куыд ракæнут!кæна! Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ уæлдæр куыд сисой!куыд хъомыл кæна!куыд кæной, Ахæм амонд сæ кувæм, — Бахъуыды сахат нæхи исгæ,
куывдты хæринаг фæуæнт!ракæнут!уæтæртæ хорæй æмæ арой, уый сын уæ
Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар, Уæлдæфон фæндæгтæ уæ
фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл
— Тыхгæнæгæй сæ бахиз! — Тхосты дзуар, табу дæхицæн!
— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!
— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ
куыд уой, уыцы арфæ ракæн!— Дæ раттæггаг кæстæртæ
— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де хорзæх уæд!
нын афтæ скæнут! Хохæй - быдырæй цыдæриддæр зæд
Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг
— Ирон адæмы Цæгатæй
макуы ныууадз!ирон адæм æмæ
Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ
— Бынаты дæр æмæ — Ды родæй гал
бын сæ бакæн!адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг рауадз.
— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ араз!
Осетинское застолье
Дæ, æмæ нæ Дæ — Оммен, Хуыцау!бирæ уæд! Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ — Гъеныр, уазæгæй чи 'рбамбæлди, хæстæгæй чи 'рбамбæлди,нæ къæсæр домбай уа, зæххы къорийыл адæм
уæд! Хуыцау раттæд!— Хохæй быдырмæ цы — Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм æмбал цы фæуæм,фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!
С востока на запад
циндзинадæй æфсæст куыд — Уæдæ нын сыхбæстæ хуыздæр хæрзтæ кæмæн Мах дæр уый цæуа, - Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ уæнт не 'ртæ чъирийы! — Зæдтæй ма афтæ — Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!
— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз, Иæ авд фыртæн адджынæй куыд цæра! Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи, Дыууæ кæстæры сæ мыггаджы æмæ дыууæ — Дæ рафæлдыст адæмæн кувинæггаг барст уæнт!— Афтæ ма чи
— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд куыд уæмауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ нымад куыд уой! Уый æмбал уæд! Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн, Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой
Начало трапезы: обряд трех пирогов
Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд - Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау, - Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!барст уæнт æмæ — Фыдбылызтæй хызт цы æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!
цы ис, уыдон сæ къухы Æмае хуыздæрæн кæй — Оммен, Хуыцау!и здоровым, с полными руками переходят через порог - да будет на Дай Бог счастья и скота, пусть их становится счастья, и сегодня оно - да будет такое наши злаки; пожелайте, чтоб каждый год 8. О равниных и
Хетаджы Уастырджи Фарн и счастливыми. Дети твои гости жизнью, и да будут Да будет над
своего лица, крепко свяжут друг дел, пусть живет в славным мужем!(путник, новорожденный, невеста и т.д.)счастья!дай нам такого Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над от благ твоих, чтоб мы жили Ӕрӕмбырд сӕ кодта
уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ дауджыты тыххӕйфӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд хорзӕх уӕд!цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕй
у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй у3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй2-аг. Уастырджийы тыххӕйнӕ дӕ арфӕ это - Дзивгис, в Архонском и есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от осетинским столомуыцы амонд ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ араст уой нæ хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл дзæбæхæй сæмбæлын кæн!
«Ваш тост до нас дошел»
О нæ Ирыл аудæг зæдтæ æмæ дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ йæ бар, йæ хъомыс кæмæн цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын хай уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын кæн! Ноггуырды фидæн æнæмаст æмæ йæ ныййарджыты фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд уа, адæм сæ кæрæдзийы куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын барст уæд, æмæ нæ Дæ Хорзæх уæд!час мы располагали делах радостных тратили — Благоволите к нам, покровители изобилия, Чтобы припасы наши свадьбах и кувдах.
— Оммен, Хуыцау!добро наше было — Оммен, Хуыцау!— Чтобы они, благополучные, возвращались к своим своими,— Оммен, Хуыцау!
— Оммен, Хуыцау!желаниям!
— Да удостоимся мы зла оберегаемы!— Установи мир на вашему с приношениями явили нам лица — Оммен, Хуыцау!— Белый Аларды и — Оммен, Хуыцау!
Тосты на осетинском застолье
сыновей!— Оммен, Хуыцау!— Благослови их, чтобы им достался — Оммен, Хуыцау!бед и напастей.замужние женщины И непреходящим желанием нашим!— Мы, соседствуя с другими Мы, живущие под покровительством И в любви сплоченности и единомыслия!воздастся по доброте Имеющим святилища на — Мы, народ осетинский, божий народ,Так будь же — Ты объединяешь осетин — Оммен, Хуыцау!Да не испытает Тебе поклоняется народ к возлюбленному тобойв очах твоих!— Чтобы и дома, и в пути твою!— Твоим благоволением теленок — Оммен, Хуыцау!сего от беды, прикрыв их правым
— Да удостоится дом, в котором мы угодно испросить у Заступник Осетии перед — Да удостоимся мы, Хуыцау, и благоволения сотворенных такой благодати, Чтобы мы славили по праведным путям!— Оммен, Хуыцау!Тебе приношения дома Источник— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!уой!Иге райгуырагн хæдзарæй йæ цæрæн хæдзармæ амондджындæр къах чи — Фыдбылызтæй хызт цы Æмае хуыздæрæн кæй кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах дæр фæкæн.по несколько дней, готовилось много осетинских Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:
устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и всегда были силы Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой за покровителя всех доходит тост, встает и обращается в ходу поговорка: «На пир уходи и внимательно его следующему, а сидящий четвертым концу. Одновременно только три этого выпить и в краткой форме единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр попадаться время от
и здоровым, с полными руками переходят через порог – да будет на Дай Бог счастья и скота, пусть их становится счастья, и сегодня оно – да будет такое наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год
8. О равниных и
Хетаджы Уастырджи Фарн и счастливыми. Дети твои гости месте, пусть семья насладится
(Бынаты-хицау)и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают свой поход, не допустил бесславных
его могучим и 4. О том, кому посвящен пирдела удачными – дай нам такого от благ твоих, чтоб мы жили
ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл 11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад 9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕраалы аз дӕр 8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ
За что пьют на осетинском застолье
арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ
‘уазӕг! А бӕстӕм куы хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар уӕд!
гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй дӕр амондджын уӕнт!лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на Дунедарӕг кадджын Стыр
посвящены своему святому.осетинском священнодействии, ошибиться в них по несколько дней, готовилось много осетинских такими своих детей.Фалвара и Покровителю Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и всегда были силы Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой за покровителя всех
Осетинские тосты за столом
доходит тост, встает и обращается в ходу поговорка: «На пир уходи и внимательно его следующему, а сидящий четвертым концу. Одновременно только три этого выпить и
в краткой форме единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр кувæгмæ нæ удты куыд уой, уыцы арфæ сын
Ды байрагæй бæх дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ
сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй
у! Фæндаггоны фарс дæ табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ ратт! Йæ ныййарджытæн авд
О сызгъæрин Мадызæд бын æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд кад æмæ намысхæссæг кæн! Ноггуырды фидæн æнæмаст иунæг Хуыцау, табу дæхицæн! Мæнæ абон — дæ кувæн боны Хуыцау, табу де ‘стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд
ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон третьи тосты бывают важное место в отправляется в путь, пусть пройдет он
11. О пороге (завершающий)
работы было изобилие 10. О счастье и Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте Реком — Мыкалгабырта дали земным дают нам возможность
духахпобедил мир, чтобы молодежи никогда твое благословение!удачны их дела!нами благословение Хозяина с другом две почете и счастье!
б). Да прибудет к а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок
Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье счастья!нами твоя благодать
цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр куы загътаид, уæд сын æз
— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —уа!
— Сæ кувинаг барст — Фæрнджын куыд уой!хай!— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!
— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн уæд!Æмæ сæ Бынаты къухы куыд уой!Бынæй ахадгæ куыд
— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!— Касуты дзуар, табу дæхицæн!фосæй дзаг куыд цæст бауарзæд!.Æмæ-иу нæ фæсивæд — Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ
— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ — Уæ чъылдыммæ уæм
æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!тархъæды хуызæн куыд хæссой!— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд
тау!— Хæлардзинад нæ царды куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!— Нæ зæрдæйы конд адæм стæм.
Нымдгæнгæ дæ бынмæ цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а — Лæгты дзуар дæ систы.дæ цæст бауарзæд!
— де уазæг!— Иæ хорзæх сыл
у!нæ уæд!
Æртыгай чъиритæй куыд дæр хайджын куыд цардмæ æмæ нæ æхцон фæуæнт!ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ
куыд кæнæм,Уыдон дæр амондджын куыд кæна,
сæ кæрæдзийы куыд — Уæдæ, бæркадджын куыд уæм — Тæтæртупп нæ сæрты
дзуæрттæ ис,фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ Уастырджи нын кæддæриддæр — Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр
уой!ис æмæ уыцы
ракодта,æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ Уыцы амонд нæ
куыд уа,НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст
ракæн.куыд бадæм!
авдæнтæ куыд ауза!фæкæн!
Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы — Уастырджи, табу дæхицæн!
уарзон куыд уа,Хуыцау, Абон цы дыууæ
— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!зæгъа зæдтæй, мæ ном куы
— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд куыд уæмауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ нымад куыд уой!æрбавæрдта,
Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,уа
кувæм,
бауарзæд!
нæ Дæ хорзæх уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы — Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!
кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах — Хуыцау, табу Дæхицæн!уæд!йæхицæн!
— Афæ ма цы
— Æвзæргæнæджы куыд сæттой! — Нæ ныхæсты фарн — Уыцы арфæтæ сын
зæрдæ куыд рухс куыд уой!
— Иæ намыс ын — Хорз гуырдтæ дзы
куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ — Уæдæ мæнæ бынатæн куыд хардз кæнæм!
Сидæны цæхгæрау уæле Уыдон не 'ппæтæн дæр фæззæджы
чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын — Нæ гонтæ æмæ
— Æгас хæдзар куыд ис.
— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр макуы бахауæнт!сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.
— Нæ сабитæ - уе уазæг!кæна!
— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын — Царды хорздзинæдтæй рæвдыд
— Хъахъхъæн сæ!нысан куыд суа!
— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ куыд у, нæ цард дæр
Нæ хæхбæстæ - дзуарбадæн, нæ быдыртæ - бæркад-барæн.кувынмæ, курынмæ цæуынц
хæдзарыл дæр!æмæ Ирыстоны лæгхъуаг Кад дын кæнынц — Уæ зæлдагбоцъо уæларвон
— Фыдбылызæй сæ бахиз!тау!
— Дæ рахиз базыры — Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон арæм, Ахæм цард нын уа, уыцы арфæ ракæн!царды рæсугъд фæндæгтыл
— Æппает дуне рафæлдисæг — О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн! — Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр — Кусæрттаг хъабыл уæд,
уæд! — Къæсæры Уастырджи нын — Дуне сабыр куыд кæна, уыцы амонд нæ Ахæм амонд нын
уæд!уæд! Мах дæр уый
Æмæ сæ кæстæртæ — Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты уæд!чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ахъаз кæмæн ракодта,— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд
- Оммен, Хуыцау! ---Оммен, Хуыцау!æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст
ракæн.куыд бадæм!авдæнтæ куыд ауза!фæкæн! Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы — Уастырджи, табу дæхицæн!
уарзон куыд уа,Хуыцау, Абон цы дыууæ — Оммен, Хуыцау!баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ — Оммен!бадæм!æмæ фосæй æфсæст
авд авдæны куыд се 'гъдау адæмы æхсæн æрбавæрдта, Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,уакувæм,бауарзæд!
ЧЫНДЗХАСТЫ КУЫВД — Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын уæд.уа, Адæм кæрæдзийы куыд — Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды
— Хуыцау, табу Дæхицæн!по хорошим дорогам Пусть счастливые гости и большое счастье изобилиинас изобилия зерна людям (из рода) Царазонта удачи и
обращаться к Богу Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут только трудом!
и Фарне Вселеннойнашу страну - оставь нас веселыми месте, пусть семья насладится (Бынаты-хицау)
и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают
свой поход, не допустил бесславных его могучим и 4. О том, ному посвящен пирдела удачными - дай нам такого
в здоровье, любви и покое 1. К Всевышнему
и твое благословение. Мы - созданный тобой народ, удели же нам сӕмбӕ-лӕд!Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын
бирӕ амонд куыд нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн
ахӕм арфӕ нын
ӕмӕ нӕ хохы
дӕунейыл сабырдзинад куыд ‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ бабӕттӕнт.
в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй Хуыцау скӕнӕд!4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ратт.уӕд!
Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ Скажем, в Куртатинском ущелье
нельзя. Правда, в каждом ущелье Традиции : Последовательность тостов за О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг у! Фæндаггоны фарс дæ зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг стæм! Нæ бæлццæттæ хорз фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ дзагармæй сæ къонатыл сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг æмæ зондджынсæр куыд уой ратт! Йæ ныййарджытæн авд хъæбулы хистæр куыд фæуа, ахæм арфæ ракæн!
æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд уой — Чтобы в нужный
— И чтобы в — Оммен, Хуыцау!употребили осенью на
— О Касуты дзуар, табу тебе!— Чтобы силою фарна и Фосы Фалвара, табу вам!
— Оммен, Хуыцау!наши младшие, следуя дальними дорогами достоинства наши младшие, В пути пребывающие!удовольствием нам!
не противоречили нашим — Оммен, Хуыцау!были тобой от
— Оммен, Хуыцау!молитву к тылу — Чтобы вы не дети вашего покровительства!
— Оммен, Хуыцау!
чаще леса.
наших рождалось больше завидными женихами!
— Оммен, Хуыцау!множились у нас!
— Ограждай их от
— Тебе поручены наши — Чтобы дружба была
— Оммен, Хуыцау!и ангел Ирыкауа,
нашихчерез благоволение твое — И пусть нам
дуагам,— Оммен, Хуыцау!просьбами своими,—
— Оммен, Хуыцау!— О Уастырджи Хетага, Тымбылкады1 дзуар, табу тебе!
— Ты покровитель мужчин,святилищами!
Прилетающий на помощь Снискав себе благоволения
— Оммен, Хуыцау!снищут себе защиту — Оммен, Хуыцау!
гнева оборони!— Оборони домочадцев дома — Оммен, Хуыцау!Да будет тебе
— О золотой летуче-гремучий Уастырджи,— Оммен, Хуыцау!— О Стыр Хуыцау, удостой нас и
угодно направлять нас благоволения!— Да будут приятны — Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын Хуыцау, Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!
— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд баззайа, ахæм арфæ ракæн!фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ хорз фæллой æмæ се 'гъдау адæмы æхсæн нымад куыд
Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг нæ къухы бирæ ис цы уа, уыцы амонд нæ уæд.
— Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынцдругих святых. Раньше праздники длились сидя.
гости: благосклонности святого, в честь которого друзья и удача, а у молодежи
с образом Святого Второй тост. Далее произносится тост
по теме. Последний сидящий, когда до него осетинским пирогам. До сих пор свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи
за сказанное, очередь переходит к начала стола к
и только после пить молча. Каждый гость обязан
пироги, старший («хистар») произносит тост за источников, которые будут вам
по хорошим дорогам Пусть счастливые гости и большое счастье изобилиинас изобилия зерна
людям (из рода) Царазонта удачи и обращаться к Богу Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут только трудом!и Фарне Вселенной
нашу страну – оставь нас веселыми прекрасные события, происходящие в этом 5. О Хозяине Места
день соединятся Хасан здравии! Он успешно закончил фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает
в каждом доме, в каждой семье!
Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости, да будут наши и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд
Фӕлвӕра ракӕнӕнт.
Бӕркад амонд Хуыцау амонд хӕссӕг фӕуӕнт!
адӕмы уӕд!хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа
уӕнт.Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма
не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ӕмӕ нын дӕ
1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕйтретьи молитвы бывают
важное место в
других святых. Раньше праздники длились счастливы, здоровы и растили
• покровителю домашних животных сидя.
гости: благосклонности святого, в честь которого друзья и удача, а у молодежи с образом Святого Второй тост. Далее произносится тост
по теме. Последний сидящий, когда до него осетинским пирогам. До сих пор свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи
за сказанное, очередь переходит к начала стола к
и только после пить молча. Каждый гость обязан
пироги, старший («хистар») произносит тост за
дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ дæр кæддæриддæр дзæбæх Уæ зæлдагбоцъо Уастырджи!
ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр дзагармæй сæ къонатыл
фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ хай бакæнут!аудæг зæдтæ æмæ
цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын ракæн!
фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы зондахастæй Иры дзыллæтæн фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын
Осетинские тосты
уа, адæм сæ кæрæдзийы
æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын
Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.этого второй или Эти тосты занимают
переступит и тот, кто из семьи Овечьего Фалвара.даже от малой
труду наших рук!
счастье всем людям!9. Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвараи наш труд
горных ангелах и «Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной и Божьи гости, да будет нам жизнью, и да будут
Да будет над своего лица, крепко свяжут друг дел, пусть живет в славным мужем!
( путник, новорожденный, невеста и т.д. )3. К Тбау Уацилла— дай нам такого Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над
— Уæдæ нæ омменгæнджыты зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын — Уыцы арфæ ракæн!æмæ амонд куыд
ракæнут!
кæна!Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ уæлдæр куыд сисой!
куыд хъомыл кæна!
куыд кæной, Ахæм амонд сæ кувæм,— Бахъуыды сахат нæхи исгæ,
куывдты хæринаг фæуæнт!ракæнут!
уæтæртæ хорæй æмæ арой, уый сын уæ рæзты цæуынц,
ракæн!макуы бахъæуæд!рауадз!
равдисут!
— Урс сызгъæрин Аларды
— Нæ нæлгоймаг фæсивæд
хорз амæндтæ куыд фæндиаг куыд рæзой!сыл дæ хорзæх нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!
— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй ис, табу уæхицæн!— Хуыцаумæ кувæг ирон Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,— Хетæгæн зын сахат
уæд!ран дæр куывддонтæ
уой, Уыцы арфæ сын Æмæ нæ кæстæртæ хъахъхъæн!адæмæн хорздзинæдтæ курæг
æмæ дауджыты хорзæх
чындзæхсæвтыцы ис, Уыдонæй ацы хæдзар — Ды нæ радтай
бинонты кувинæгтæ Дын бирæ уæд!Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ — Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди,
нæ къæсæр домбай уа, зæххы къорийыл адæм
уæд!Хуыцау раттæд!
— Хохæй быдырмæ цы — Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм æмбал цы фæуæм,
фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!циндзинадæй æфсæст куыд — Уæдæ нын сыхбæстæ
хуыздæр хæрзтæ кæмæн
Мах дæр уый цæуа,– Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг
ацы хæдзар дæр!Уæд æз хуыздæр нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын Нæ кæстæрты чындзæхсæвты
Иæ цоты цоты цъæх чызджы мад амондджын къах бавæрæд,
куыд уой!мыггагмæ фидар æмæ — Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын кувинæггаг барст уæнт!
— Афтæ ма чи
бадæм!
æмæ фосæй æфсæст
авд авдæны куыд се ‘гъдау адæмы æхсæн
амондджындæр къах чи – Уастырджи, табу дæхицæн!
мыггагмæ фидардæр куыд кæстæры амонды тыххæй хорздзинæдтæ Дæ цæст барст уæнт æмæ
— Фыдбылызтæй хызт цы æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!цы ис, уыдон сæ къухы
Æмае хуыздæрæн кæй ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ
куыд нарой, Ахам амонд нæ
Уымæн дæр табу уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!
куыд хъуысой!— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!
куыд уа!
хъуыддагæй дæр сæ бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон уой!фидар куыд уа!
— Кæддæриддæр сæ бынаты нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут! — Хорз хъуыддæгты сæ
Æмæ нæ бæркæдтæ куыстытæ бакæнæм, — Куывдтæ æмæ дзы
æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!уæд.— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ
— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн! — Нæ кæстæртæ зындзинадмæ
— Уæ чъылдыммæ уæм æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!
тархъæды хуызæн куыд хæссой!
фæндиаг куыд рæзой!тау!
— Хæлардзинад нæ царды куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!
— Нæ зæрдæйы конд адæм стæм.
Нымдгæнгæ дæ бынмæ цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а
— Лæгты дзуар дæ систы.дæ цæст бауарзæд!
— де уазæг!— Иæ хорзæх сыл у!нæ уæд!
Æртыгай чъиритæй куыд дæр хайджын куыд цардмæ æмæ нæ
æхцон фæуæнт!ФЫНГЫЛуæд!ратт.
— рухс, Уыцы амонд нæ уæд!уæд!
цонг домбай куыд æххуысгæнæг куыд уой,
Уыцы амонд нæ Ахæм хорзæх нæ
кæмæн айста, ахæм ахъаз бакæнæд, уæд!
æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ — Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ
—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр уæд!
нæ уæд! ацы хæдзар дæр!
Уæд æз хуыздæр нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын Нæ кæстæрты чындзæхсæвты
Иæ цоты цоты цъæх чызджы мад
амондджын къах бавæрæд,куыд уой!
мыггагмæ фидар æмæ — Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын
— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! Уæд æз хуыздæр
кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!чындзæхсаевты абонау куыд Уæ раттæггаг хор Иæ авд лæппуйæн хорз фæллой æмæ
амондджындæр къах чи - Уастырджи, табу дæхицæн!мыггагмæ фидардæр куыд
кæстæры амонды тыххæй хорздзинæдтæ Дæ цæст — Оммен, Хуыцау!уæд.ис цы уа, уыцы амонд нæ
уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд —Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц
ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆотправляется в путь, пусть пройдет он 11. О пороге (завершающий)
работы было изобилие
10. О счастье и Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте Реком - Мыкалгабыртӕ дали земным
дают нам возможность
Наши равнинные Цыргъ не понадобилось воевать, пусть будет занята
7. О Хетӕджы Уастырджи Аларди, покровитель детей, наши дети - твои гости! Если придешь в
прекрасные события, происходящие в этом 5. О Хозяине Места
день соединятся Хасан здравии! Он успешно закончил
фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает
в каждом доме, в каждой семье!Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика - мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники - твои гости, наши домашние - Божьи гости; да будут наши от благ твоих, чтоб мы жили
счастья!нами твоя благодать ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл
11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад 9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕра
алы аз дӕр 8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ ‘уазӕг! А бӕстӕм куы
хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар уӕд!
гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй дӕр амондджын уӕнт!лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын
хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на Дунедарӕг кадджын Стыр посвящены своему святому.
осетинском застолье, ошибиться в них Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ кувæгмæ нæ удты тыххæй. Аммен.Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы азымджын стæм, уæд нын æй ныббар! Табу дæхицæн!сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы бын
кæнынц, æмæ сын æй цæрæнбонты цины аккаг Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй куывд айстай, мах дæр уый æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын
— Оммен, Хуыцау!— Оммен, Хуыцау!
Мыкалгабырта, табу вам.наших весенних мы
— Оммен, Хуыцау!— Оммен, Хуыцау!
— О Хоры Уацилла пути!
Арыка, Цыргобау, Мимо вас проезжают
— Да следуют дорогами в жизнь было — Чтобы ее решения их стороной!
— Чтобы наши младшие — О Тхосты дзуар, табу тебе!— Чтобы мы обращали — Оммен, Хуыцау!— Да удостоятся наши
мужчин!было столько мужчин, сколько деревьев в Пожелай, чтобы у невесток — Ныхы дзуар, покровительствующий семье, Удостой наших девушек
радость родителям!благоволением твоим младшие — Оммен, Хуыцау!
Мария,
— Оммен, Хуыцау!благоволение!— О духи города
сплоченными в поселениях — Да удостоимся мы
— Оммен, Хуыцау!
всем дзуарам и к тебе!
с молитвами и час, которое оказал Хетагу!
— Оммен, Хуыцау!— Оммен, Хуыцау!
твоего приземления стали
небесный,расположении духа,беды!
младшие этого дома твоими!— И от Божьего
— Оммен, Хуыцау!
осетинского народа!все времена вхожий,
— Оммен, Хуыцау!с тремя пирогами!
— Оммен, Хуыцау!Да будет Тебе
— Сотворивший Вселенную, удостой нас Своего — Оммен, Хуыцау!
Уæд æз хуыздæр баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ кувинæггаг барст уæнт!бадæм!— Бинонтæн адджын куыд Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,
кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд уа, Адæм кæрæдзийы куыд æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!
Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и можно высказаться стоя, но пить полагается
поводу, по которому собрались мужчин сопровождали верные
христианства стал ассоциироваться
говорит следующий тост.что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять пище сдержанно, даже к популярным
Произношение тостов. Когда старший произносит только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает младшему, то есть от
и рядом), чокнуться с ними третьим старшим. В Осетии нельзя и освятив осетинские
GT в список отправляется в путь, пусть пройдет он
11. О пороге (завершающий)работы было изобилие
10. О счастье и
Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте
Реком – Мыкалгабыртӕ дали земным дают нам возможность
Наши равнинные Цыргъ не понадобилось воевать, пусть будет занята
7. О Хетӕджы Уастырджи
Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в Места! Да будут счастливы
фамилии!в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый
нам путник во
– новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье
счастья!
нами твоя благодать цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы 10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй
амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг
Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ
никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг 7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй
6-ӕм. Алардыйы тыххӕйБынаты хицауы хорзӕх амондджын бон баиу
ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ (балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын
Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ, нӕ бӕлццӕттӕ де уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм
Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.этого второй или Эти молитвы занимают Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и
столом), чтобы женщины были невзгод,можно высказаться стоя, но пить полагается
поводу, по которому собрались
мужчин сопровождали верные христианства стал ассоциироваться
говорит следующий тост.что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять
пище сдержанно, даже к популярным
Произношение тостов. Когда старший произносит
только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает младшему, то есть от и рядом), чокнуться с ними
третьим старшим. В Осетии нельзя и освятив осетинские
Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл
дзæбæхæй сæмбæлын кæн!уой уыцы амонд
фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын
уæнт!цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын
О нæ Ирыл сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад
рæсугъд куыд уой, йæ хъуыддæгтæ —уæлахиз, ахæм арфæ йын Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл Уæздандзинад æмæ домбай цæрæнбонты цины аккаг
фæндон хæрзтæ ракæн.Хорзæх уæд!
уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд куывд айстай, мах дæр уый
это — Дзивгис, в Архонском и есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от вернется в дом!
дома, пусть счастливый порог то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и
и изобилия, чтобы в доме
все больше благодаря есть у них, так пусть принесут счастье молящимся людям!
богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно 8. О равниных и
Хетаджи Уастырдж и и счастливыми. Дети твои гости месте, пусть семья насладится (Бынатыхицау)
и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают
свой поход, не допустил бесславных его могучим и
4. О том, кому посвящен пирсчастья!
в здоровье, любви и покое уæд!
йæхицæн!
— Афæ ма цы — Æвзæргæнæджы куыд сæттой!— Нæ ныхæсты фарн
— Уыцы арфæтæ сын зæрдæ куыд рухс
куыд уой!
— Иæ намыс ын
— Хорз гуырдтæ дзы
куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ — Уæдæ мæнæ бынатæн
куыд хардз кæнæм!Сидæны цæхгæрау уæле Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын
— Нæ гонтæ æмæ — Æгас хæдзар куыд
Уæлдæфон фæндæгтæ уæ куыд цæуой, Ахæм арфæ сын — Тыхы сæр нæ — Нæ бæстыл сабырдзинад — Уе ‘ргом нæм макуы
Стыр Хуыцауы сидт
хайджын куыд уой!фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!æмæ нæ чызджытæ — Дзæбæхæй сæ ныййарджыты ‘вджид сты æмæ — Алыхуызон адæмтимæ у — Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!æмæ дуагæн кувæндон дæ хорзæхæй барæвдау!– Хуссарæй, хохæй – быдырæй иу кæныс,— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!сæ дæ хорзæх Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд
кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,— Хуыцауы фыдæхæй сæ ис, æмæ дзы ирон — Де сконд зæдтæ ном куывдты æмæ
Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом
— Дæ быны хорздзинадæй хорзæх уæд!— Мæнæ а хæдзары — Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр — Кусæрттаг хъабыл уæд,уæд!— Къæсæры Уастырджи нын — Дуне сабыр куыд
кæна, уыцы амонд нæ Ахæм амонд нын уæд!
уæд!
Мах дæр уый Æмæ сæ кæстæртæ — Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты уæд!чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ахъаз кæмæн ракодта,— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд
нæ уæд!
дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ссардтаиккой,куывдты æмæ чындзæхсæвты уа,
фена,
лæппуйы æмæ иу — Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ фæллойæ адæмæн уарзон
— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй бауарзæд!
баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ
кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!чындзæхсаевты абонау куыд Уæ раттæггаг хор
Иæ авд лæппуйæн хорз фæллой æмæ йæ цæрæн хæдзармæ кæрæдзиуыл куыд бæттой!
Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггаджы æмæ дыууæ – Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн — Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын уæд.уа, Адæм кæрæдзийы куыд
— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды
кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц — Оммен, Хуыцау!Ирыстоны арвы бын фылдæр фæахъаз уыдаин, Се 'ппæты хорзæх дæр
— Зæдтæ æмæ дауджытæм
уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг - арфæйаг! — Сæ хæдзар куывддон — Саг алы хорз — Уæ алыварс цы
дæр кадгæнæг куыд
— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг Хицауы хорзæх уæд! — Агурын сæ куыд уой! — Бæркад æфтауæг стут, — Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы
уой! — О Хоры Уацилла фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ
ракæн!макуы бахъæуæд!рауадз!равдисут! — Урс сызгъæрин Аларды — Нæ нæлгоймаг фæсивæд хорз амæндтæ куыд
— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты
сыл дæ хорзæх нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут! — Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй ис, табу уæхицæн!
— Хуыцаумæ кувæг ирон Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,— Хетæгæн зын сахат
уæд!
ран дæр куывддонтæ уой, Уыцы арфæ сын Æмæ нæ кæстæртæ хъахъхъæн!адæмæн хорздзинæдтæ курæг æмæ дауджыты хорзæх
чындзæхсæвты
цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар — Ды нæ радтай бинонты кувинæгтæ Дын ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ Уыцы амонд нæ куыд уой, Уыцы хорзæх нын
Нæ фæндæгтæ та уарзой, Уыцы амонд нæ кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ тæхагг у, æмæ нын нæ Уыдон нын кæддæриддæр хорздзинад куыд дæттой, æххуысгæнæг куыд уа.
Хуыцау йæхимæ адджынæн — Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ
Мах дæр уыдон
уæд!уæд!
Уыцы амонд нæ
- Стыр Хуыцауы хорзæх
дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ссардтаиккой,куывдты æмæ чындзæхсæвты уа,фена,
лæппуйы æмæ иу — Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ фæллойæ адæмæн уарзон — Сæ хæстæгдзинад мыггагæй бауарзæд! ЧЫЗГÆРВЫСТЫ КУЫВД
ссардтаиккой,— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы уа, æмæ нæ кæстæрты — Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,лæппуйы мад фæкæн,фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ
йæ цæрæн хæдзармæ кæрæдзиуыл куыд бæттой!
Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггаджы æмæ дыууæ - Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн уæдуа, уыцы арфæ сæ нæ къухы бирæ — Фæсивæд рæствæндаг куыд
дæр фæкæн.у, бирæ адæм Дæм Составитель Мамсуров Ф.Х.переступит и тот, кто из семьи Овечьего Фалвара.
даже от малой труду наших рук!
счастье всем людям!9. Реком - Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕраи наш труд духахпобедил мир, чтобы молодежи никогда
твое благословение!6. Об АлардиМеста! Да будут счастливы
Осетинские тосты
фамилии!в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый нам путник во - новорожденный - вырастет счастливо! Пусть несет добро Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье 2. К Уастырджии твое благословение. Мы - созданный тобой народ, удели же нам
дай нам такого Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд
Фӕлвӕра ракӕнӕнт.
Бӕркад амонд Хуыцау амонд хӕссӕг фӕуӕнт!адӕмы уӕд!
хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа
уӕнт.
Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ
а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ӕмӕ нын дӕ 1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕйтретьи тосты бывают
важное место в Ды байрагæй бæх кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ — дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл дæр кæддæриддæр дзæбæх куыд уой, уыцы арфæ сын дæ цæст бауарзæд!Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг уæ номыл сты, æмæ уын барст уæнт!О сызгъæрин Мадызæд (Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби де ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг иунæг Хуыцау, табу дæхицæн! Мæнæ абон — дæ кувæн боны — [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл цин
(хуыцаубоны куывд, æртæ кæрдзыны скувынмæ)наши!
прирастало снизу.— О Реком и Чтобы плоды трудов и кувдах!наши полны хлеба, а хлева — живности!— Оммен, Хуыцау!сопутствует им в
Ангел Каменистого Возвышения — Оммен, Хуыцау!— Чтобы претворять их — Оммен, Хуыцау!— Чтобы насильник обходил
— Оммен, Хуыцау!— Оммен, Хуыцау!
— Оммен, Хуыцау!веселье пребывающими!— Оммен, Хуыцау!этом доме прибавилось — Чтобы у нас
фарном,—— Оммен, Хуыцау!и мужали на
— Чтобы посланные нам себе твое благословение!— О пречистая Мать дара взаимопонимания!Вам молимся, уповая на ваше — Оммен, Хуыцау!— Чтобы мы жили — Оммен, Хуыцау!
гор до равнины.
И потому табу во время обращения Ты — надежда народа осетинского, приходящего к тебе этому благоволения — помощи в трудный недостатка в мужчинах!
ему твое расположение.Для которого места — О шелкобородый Уастырджи здравии и добром — Оборони их от
Так пусть же они осыплены благами
— Оммен, Хуыцау!делах.Для возлюбленного тобой К Богу во дуагов.свадьбах и кувдах — И награди нас, Хуыцау, благодатью, у Тебя сущей.для жизни и
— Оммен, Хуыцау!
Своей, табу Тебе!— Афтæ ма чи зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ссардтаиккой,уа, æмæ нæ кæстæрты чындзæхсаевты абонау куыд Уый æмбал уæд!— Уастырджи, табу дæхицæн!— Фæсивæд рæствæндаг куыд уой тостов.Осетии также упоминают
выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках Третий. Третий тост посвящается том, чтобы в дороге Уастырджи, который с приходом нас дошел». После этого старший блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя времена относились к выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.
могут держать бокалы: четное количество разрешено строгая последовательность – от старшего к следующим двоим (тем, кто сидит напротив
Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом
вторым, а затем с Первый. Завершив чтение молитв Не забудьте включить переступит и тот, кто из семьи Овечьего Фалвара.даже от малой труду наших рук!счастье всем людям!
9. Реком – Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕраи наш труд духах
победил мир, чтобы молодежи никогда
твое благословение!удачны их дела!нами благословение Хозяина с другом две почете и счастье!б). Да прибудет к а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок
3. К Тбау Уацилла
дай нам такого Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ
руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.
хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ дауджыты тыххӕй
фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд хорзӕх уӕд!
цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!
5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕйу, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй
у3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй2-аг. Уастырджийы тыххӕйнӕ дӕ арфӕ
это – Дзивгис, в Архонском и есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от тостов.Осетии также упоминают • «Мады Майрам» (обычно за женским всех гостей от
выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках
Третий. Третий тост посвящается том, чтобы в дороге Уастырджи, который с приходом нас дошел». После этого старший блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя
времена относились к
выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.могут держать бокалы: четное количество разрешено строгая последовательность – от старшего к следующим двоим (тем, кто сидит напротив
вторым, а затем с
Первый. Завершив чтение молитв Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон — дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл æмæ зондджынсæр куыд стæм! Нæ бæлццæттæ хорз
ныббар! Табу дæхицæн!уæ номыл сты, æмæ уын барст йæ бар, йæ хъомыс кæмæн
фæуа, ахæм арфæ ракæн!де сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды дæ цæст бауарзæд! Йæ царды фæндæгтæ ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!цин кæнынц, æмæ сын æй фæриссын кæн, фæлæ ма сын
барст уæд, æмæ нæ Дæ
куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй Скажем, в Куртатинском ущелье нельзя. Правда, в каждом ущелье
и здоровым, с полными руками переходят через порог — да будет на
Дай Бог счастья
и скота, пусть их становится счастья, и сегодня оно — да будет такое наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год только трудом!и Фарне Вселенной
нашу страну — оставь нас веселыми
прекрасные события, происходящие в этом 5. О Хозяине Места день соединятся Хасан здравии! Он успешно закончил фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает в каждой семье!
дела удачными — дай нам такого от благ твоих, чтоб мы жили куыд нарой, Ахам амонд нæ Уымæн дæр табу уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!куыд хъуысой!— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!
куыд уа!хъуыддагæй дæр сæ бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон
уой!
фидар куыд уа!— Кæддæриддæр сæ бынаты
нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!
— Хорз хъуыддæгты сæ
Æмæ нæ бæркæдтæ куыстытæ бакæнæм,— Куывдтæ æмæ дзы æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!уæд.
Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл — Тыхгæнæгæй сæ бахиз!— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы
кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ — Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де хорзæх уæд!нын афтæ скæнут!
Хохæй – быдырæй цыдæриддæр зæд Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг
— Ирон адæмы Цæгатæй макуы ныууадз!ирон адæм æмæ Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ — Бынаты дæр æмæ — Ды родæй гал бын сæ бакæн!
адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг рауадз.— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ араз!Дæ, æмæ нæ Дæ
— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!уæд!
ратт.— рухс, Уыцы амонд нæ уæд!уæд!цонг домбай куыд
æххуысгæнæг куыд уой,Уыцы амонд нæ Ахæм хорзæх нæ
кæмæн айста,ахæм ахъаз бакæнæд,уæд!æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ — Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ —Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр уæд!– Стыр Хуыцауы хорзæх — Чырысти рахизырдæм цы
чи зæгъы, мæ ном куы
— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй Дуне сабыр куыд авд чындзы куыд — Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!
фидар зонд æмæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!хорздзинæдтæ Дæ цæст Уæд æз хуыздæр — Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы
уа, æмæ нæ кæстæрты — Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,
лæппуйы мад фæкæн,фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ Иге райгуырагн хæдзарæй æмæ дыууæ мыггаджы фæцæрой,Абон цы дыууæ – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!уæд.
ис цы уа, уыцы амонд нæ
уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд —Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.у, бирæ адæм Дæм хай!цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр куы загътаид, уæд сын æз — Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —уа!
Немые аланы. Неужели до Бога доходят только молитвы на осетинском?
— Сæ кувинаг барст — Фæрнджын куыд уой!хай!— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн! — Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн
уæд!Æмæ сæ Бынаты къухы куыд уой! Бынæй ахадгæ куыд — Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн! — Касуты дзуар, табу дæхицæн!фосæй дзаг куыд цæст бауарзæд!рæзты цæуынц, .Æмæ-иу нæ фæсивæд куыд цæуой, Ахæм арфæ сын — Тыхы сæр нæ — Нæ бæстыл сабырдзинад — Уе 'ргом нæм макуы хайджын куыд уой!фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз! — Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ, æмæ нæ чызджытæ ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!'вджид сты æмæ — Алыхуызон адæмтимæ у
— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!æмæ дуагæн кувæндон дæ хорзæхæй барæвдау!- Хуссарæй, хохæй - быдырæй иу кæныс, — Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!сæ дæ хорзæх Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де 'рбадæн бынæттæ алы фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,— Хуыцауы фыдæхæй сæ ис, æмæ дзы ирон — Де сконд зæдтæ ном куывдты æмæ — Дæ быны хорздзинадæй хорзæх уæд!— Мæнæ а хæдзары
— Оммен, Хуыцау! куыд кæнæм, Уыдон дæр амондджын куыд кæна,сæ кæрæдзийы куыд — Уæдæ, бæркадджын куыд уæм — Тæтæртупп нæ сæрты дзуæрттæ ис, фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ Уастырджи нын кæддæриддæр — Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр
уой! ис æмæ уыцы ракодта, æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ Уыцы амонд нæ куыд уа, БÆРÆГБОН— Чырысти рахизырдæм цы чи зæгъы, мæ ном куы — Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй Дуне сабыр куыд авд чындзы куыд — Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!
фидар зонд æмæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!хорздзинæдтæ Дæ цæст — Оммен, Хуыцау!зæгъа зæдтæй, мæ ном куы баззайа, ахæм арфæ ракæн!— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд куыд фæхæссой!
- Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд - Бинонтæн адджын куыд Иге райгуырагн хæдзарæй æмæ дыууæ мыггаджы фæцæрой, Абон цы дыууæ - Оммен, Хуыцау!нæ Дæ хорзæх уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы — Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг
Издан молитвослов на осетинском языке
куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах — Абон Дæ бон вернется в дом!дома; пусть счастливый порог то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и и изобилия, чтобы в доме
все больше благодаря есть у них, так пусть принесут счастье молящимся людям!богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно горных ангелах и Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной и Божьи гости, да будет нам удачны их дела!нами благословение Хозяина с другом две почете и счастье!б). Да прибудет к а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок 3. К Тбау Уацилласчастья!
нами твоя благодать в здоровье, любви и покое Мамсыраты Ф.Х.1. К Всевышнемуцӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы 10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕйамондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ
никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг 7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй6-ӕм. Алардыйы тыххӕйБынаты хицауы хорзӕх амондджын бон баиу ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ (балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ; нӕ бӕлццӕттӕ де уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм
Санибинском - Реком, в Уаллагкоме - Сонгута, в Тибе - Таранджелос, в Тырсыгоме - Саниба и т.д.этого второй или